W powiecie biłgorajskim rozpoczął się proces tworzenia płaszczyzny porozumienia organizacji, instytucji i grup działających na rzecz osób starszych. W jego efekcie powstanie porozumienie organizacji senioralnych oraz infoporadnik na temat działających organizacji senioralnych na tym terenie.
Sieciowanie to tworzenie płaszczyzny współpracy różnych organizacji i instytucji działających z i na rzecz seniorów oraz stworzenie narzędzia upowszechniającego informacje nt. miejsc wsparcia dla seniorów.
– Chcemy uświadomić organizacjom, że konkurencję warto zastępować współpracą. Podczas spotkań sieciujących wspólnie zastanowimy się na czym polega sieciowanie, od czego powinniśmy zacząć, na co uważać oraz w jaki sposób organizacje mogą współpracować ze sobą – podkreśla Monika Dominik, wiceprezes Fundacji Bliżej Pasji, koordynatorka projektu „Zaangażowanie ma znaczenie!”.
Podejście sieciowe powstało pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku. Wyróżnia je wzajemnie wpływanie organizacji na siebie. Przejawia się to poprzez sieć formalnych i nieformalnych relacji pomiędzy organizacjami, a często ich przedstawicielami. Powiązania organizacji powstają w efekcie powtarzających się kontaktów i współpracy. Poprzez nawiązywane kontakty, podejmowane wspólnie działania oraz wzajemną adaptację zasobów każda organizacja tworzy swoje własne sieci powiązań, które łączą się z sieciami innych podmiotów.
Sieć współpracy umożliwia wykorzystanie silnych stron jednej organizacji w celu uzupełnienia słabszych stron organizacji partnerskiej, by wspólnie realizować działania, które są korzystne dla środowiska.
Aby zdobyć rozeznanie w dziedzinie silnych i słabych stron organizacji, zarówno naszej jak innych, należy się wzajemnie dobrze poznać. Dlatego też na spotkaniach uczestnicy dowiedzą się, jaki jest zakres działalności organizacji partnerskich, podzielą się doświadczeniem ze zrealizowanych działań na rzecz seniorów, opowiedzą o posiadanych zasobach osobowych i rzeczowych oraz wspólnie określą obszary potrzebnego im wsparcia, wyznaczając tym samym przestrzeń do współpracy.
Celem sieciowania jest aby organizacje były świadome korzyści wynikających z nawiązywania powiązań i tworzenia sieci. Dzięki temu w sposób aktywny i strategiczny dobierają one partnerów. Wtedy też kierują i zarządzają swoimi relacjami, tworząc sieci strategiczne.
Poniżej prezentujemy kilka przykładów dobrych praktyk w zakresie tworzenia sieci. Celowo zostały tu wybrane sieci organizacji z różnych dziedzin i miast w Polsce, aby pokazać szerokie spektrum działań.
Pierwszym przykładem niech będzie sieć organizacji pozarządowych z powiatu grójeckiego. W ramach tej sieci przedstawiciele ok. 15 organizacji pozarządowych powiatu grójeckiego spotkali się w Grójcu, aby uczyć się zarządzania projektami, planować wspólne Święto Społeczników Powiatu Grójeckiego i tym samym sieciować się celem przyszłej współpracy.
W ramach spotkań uczestnicy uczyli się m.in. kwestii związanych z komunikacją w partnerstwie, określania celów, osiągania konsensusu przy działaniach angażujących wiele podmiotów. Ważnym aspektem w kontekście budowania sieci i planowania wspólnego przedsięwzięcia była integracja i współpraca uczestników spotkań. W efekcie prac warsztatowych zaplanowano program Święta Społeczników Powiatu Grójeckiego. Sieciowanie organizacji z powiatu grójeckiego to proces, do którego można się przyłączyć w dowolnym momencie.
Kolejnym przykładem może być Wielkopolska Sieć Organizacji Pozarządowych, która powstała w ramach projektu zrealizowanego przez Związek Młodzieży Wiejskiej w partnerstwie ze Związkiem Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz Fundacją Społeczeństwo i Gospodarka z Poznania. Głównym jego celem było wzmocnienie roli i potencjału organizacji pozarządowych w kształtowaniu dialogu obywatelskiego, gdzie jednym z głównych działań było powołanie Wielkopolskiej Sieci Organizacji Pozarządowych zrzeszającej minimum 120 organizacji pozarządowych z terenu województwa wielkopolskiego.
Ostatnim prezentowanym tutaj przykładem takiej sieci niech będzie Małopolska Sieć NGO. Jest to porozumienie 42 organizacji pozarządowych z 14 powiatów Małopolski. Porozumienie działa na rzecz silnego i aktywnego trzeciego sektora w regionie. Sieć powstała dzięki wspólnej pracy aktywnych organizacji pozarządowych z terenu województwa małopolskiego, a jej inicjatorem i organizatorem jest Dzieło Kolpinga w Polsce. Praca nad powstaniem sieci przebiegała zgodnie z zasadą: „Jeśli nie wiesz dokąd idziesz, prawdopodobnie nigdy tam nie dojdziesz”. Spotkania kilkudziesięciu organizacji z różnych stron Małopolski zaowocowało wypracowaniem podstawowych założeń sieci, w tym: misji, wizji i strategii jej rozwoju.
Również w powiecie biłgorajskim ma szanse powstać silne porozumienie organizacji zajmujących się tematyką osób starszych. Pierwsze spotkanie sieciujące takie organizacje już za nami. Na kolejnych będziemy dyskutować o tym, czy robienie czegoś wspólnie jest dla nas atrakcyjne? Porozmawiamy na temat tego, czego potrzebujemy w kolejnych latach, aby w pełni wydobyć wspólny potencjał organizacji senioralnych z naszego regionu.
Artykuł został opracowany w ramach projektu „Zaangażowanie ma znaczenie!”, który jest dofinansowany ze środków programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych „Aktywni+” na lata 2021-2025.
Agnieszka Wojnarska