Projekt „Jesteśmy młodzi – o obywatelskość nam chodzi!” ma na celu budowanie u młodzieży z sześciu wiosek powiatu biłgorajskiego postawy aktywności obywatelskiej, która przekłada się bezpośrednio na partycypację społeczną. Partycypacja czyli inaczej uczestnictwo, to „sposób na aktywne branie udziału w wydarzeniach, które nas dotyczą. Możliwość zabierania głosu, uczestniczenia ludzi w działaniach i decyzjach”. (ABC Partycypacji: partycypacjaobywatelska.pl).
Jednym z ważnych i dobrze ocenianych przez uczestników działań projektu, są spotkania partycypacyjne, w trakcie, których młodzi uczą się w praktyce, na czym polega partycypacja. Jedno z takich spotkań zostało zorganizowane we współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury z Biłgoraja, dzięki życzliwości Pani Dyrektor Celiny Skromak i dzięki zaangażowaniu Pana Dominika Roga – regionalisty i pasjonata historii, będącego pracownikiem GOKu. W dniu 7 października 2021 jedenastoosobowa grupa młodzieży ze Starego Bidaczowa przyjechała wraz z opiekunką Panią Małgorzatą Przytułą do Nadrzecza (do remizo-świetlicy prowadzonej przez GOK Biłgoraj) uczyć się diagnozowania problemów lokalnych oraz poznać przeszłość historyczną swojej społeczności, która według J. Kwiatkowskiego, jest jednym z ważnych czynników poziomu partycypacji w danej społeczności.
Młodzież uczestnicząca w spotkaniu miała szansę poznać przeszłość Starego Bidaczowa dzięki prelekcji pt. „Bidaczowskie opowieści”, którą przeprowadził Pan Dominik Róg. Uczestnicy poprzez opowieści pana Dominika i przygotowaną prezentację multimedialną poznali historię lokalną oraz początki i dzieje swojej miejscowości. Młodzież dowiedziała się m.in. jak i kiedy zaczęło się osadnictwo nad rzeką Ładą, kim byli maziarze oraz budziarze, będący przodkami obecnych mieszkańców wsi, gdzie znajdowały się dawne leśne osady rodowe i jak doszło do ich likwidacji, a także dlaczego Stary Bidaczów i okoliczne wsie leśne są wyjątkowe pod względem etnograficznym.
Podczas spotkania poruszono też temat aktywności mieszkańców biłgorajskich wsi oraz charakterystycznych dla tych terenów, ale zanikających obecnie, rzemiosł na bazie drewna. Młodzież z zainteresowaniem obejrzała fragmenty filmu zrealizowanego przez GOK w Biłgoraju „Tradycyjne rzemiosła i umiejętności w Gminie Biłgoraj”. Tragiczne dzieje II wojny światowej, które odcisnęły piętno również na mieszkańcach naszego regionu, przybliżyła prezentacja kolejnego filmu, jakim było „Partyzanckie wesele” zrealizowanego podczas żywej lekcji historii w Brodziakach w ramach VII Pikniku Historycznego.
Uczniowie poznając rys historyczny swojej miejscowości, mieli możliwość poczuć swoją tożsamość jako mieszkańców Starego Bidaczowa i jest szansa, że również dzięki temu, w większym stopniu angażować się będą w przyszłości w działania na rzecz swojej małej Ojczyzny. Im bardziej ktoś czuje się związany emocjonalnie ze swoją miejscowością, im większą czuje więź ze społecznością lokalną, tym bardziej zależy mu na rozwiązywaniu problemów danej społeczności i w tym większym stopniu angażuje się w działania partycypacyjne.
Uczestnicy z wielkim zainteresowaniem słuchali historii Starego Bidaczowa i z dużym zaangażowaniem uczestniczyli w diagnozowaniu problemów lokalnych. Pierwszym etapem procesów partycypacyjnych jest bowiem diagnoza społeczna będąca punktem wyjścia do dalszych działań partycypacyjnych. Wśród zdiagnozowanych przez uczestników spotkania problemów Starego Bidaczowa znalazły się między innymi: brak porządnego boiska, skateparku dla młodzieży, deficyt ławek – zwłaszcza doskwierający seniorom, brak klubu seniora i innych form na aktywne spędzanie czasu przez osoby starsze, brak nowoczesnego placu zabaw dla dzieci czy innego miejsca do zabawy. Uczestnicy spotkania zastanawiali się wspólnie, w jaki sposób można rozwiązać zdiagnozowane problemu, komu je zgłosić, jak wpłynąć na ich ograniczenie.
Dodatkową atrakcją dla grupy uczestników ze Starego Bidaczowa było odwiedzenie ciekawych miejsc w Nadrzeczu, takich jak kapliczka z obrazami Jerzego Dudy-Gracza oraz miejsca, gdzie była dawna leśniczówka. Podczas tych spacerów uczniowie usłyszeli od Pana Dominika legendy i opowieści, dotyczące okolicznych lasów.
Do Starego Bidaczowa młodzi uczestnicy wracali przepełnieni chęcią działania na rzecz swojej społeczności lokalnej. Już wkrótce te chęci będą mogły przerodzić się w konkretne działania – kolejnym etapem projektu jest bowiem realizacja dwunastu symulacji obywatelskich, w których młodzież wykorzysta wiedzę zdobytą między innymi podczas spotkań partycypacyjnych, takich jak to w Nadrzeczu, za które dziękujemy Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Biłgoraju.
Spotkanie odbyło się w ramach projektu „Jesteśmy młodzi – o obywatelskość nam chodzi!”, który jest realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, a finansowany z Funduszy EOG, oraz cyklu Spotkania z historią w gminie Biłgoraj.
