Odpowiedzialność jest wartością, która wpływa na jednostkę i relacje z innymi. Nasze czyny i wybory kształtują nie tylko nasze życie, ale też życie we wspólnocie. Zrozumienie tego jest szczególnie ważne kiedy jest się osobą młodą, która wkraczając w dorosłość będzie wpływać na swoje najbliższe otoczenie.
Na szczęście większość młodych osób ma świadomość konsekwencji swoich działań:
- To, że moje przyzwyczajenia i wybory wpływają na życie mojej rodziny i przyjaciół jest dla mnie oczywiste. Moje działania wpływają też na całą społeczność, bo przecież wszyscy żyjemy w jednej wspólnocie i to jak się zachowujemy ma na nią wpływ – opowiada Kamil, mieszkaniec Biłgoraja. I dodaje:
- Dobro naszej wspólnoty leży w naszych rękach. To jak ją tworzymy, jak czujemy się za nią odpowiedzialni kreuje sprzyjające lub niesprzyjające warunki do przebywania w niej.
W dzisiejszych czasach dużo się mówi o odpowiedzialności jednostki w skali globalnej. Jest to szczególnie nagłaśniane w kontekście wpływu działań człowieka na całe środowisko.
- Świadomość wzajemnych powiązań i wpływów oraz skutków naszych działań jest kluczowa aby w danej wspólnocie było bezpiecznie i abyśmy czuli się w niej dobrze i mogli być sobą – podkreśla Karolina, mieszkanka okolic Dąbrowicy.
Dla mieszkańców wspólnot lokalnych bezpieczeństwo stanowi jedną z najważniejszych wartości. Nie zawsze jednak zdają sobie oni sprawę, jak wiele w tym zakresie zależy od nich samych. Bezpieczna społeczność lokalna to taka, gdzie zarówno młodzi jak i starsi jej mieszkańcy włączają się w różnorodne działania na jej rzecz, a także są gotowi przyjąć na siebie odpowiedzialność za wspólne dobro oraz wykazują się inicjatywą.
Wiele przykładów takich inicjatyw można znaleźć w powiecie biłgorajskim. Szczególnie wartościowe są te z nich, które zwracają uwagę na zasoby i potrzeby wspólnoty oraz uwzględniają oczekiwania i potrzeby wszystkich jej członków.
- Takie inicjatywy to dobry sposób na wykazanie się pomysłem i zaangażowaniem, a także odpowiedzialnością za realizację wszystkich zaplanowanych działań. Młodzi ludzie uczą się jak zadbać o potrzeby innych i jednocześnie być odpowiedzialnym członkiem wspólnoty - podkreśla Agnieszka Wojnarska, wiceprezes Fundacji Bliżej Pasji. I dodaje:
- Wiele takich inicjatyw jest realizowanych w naszym projekcie pn.: „Młodzi na Czele! – TAK dla zaangażowania obywatelskiego młodzieży”.
Rozwojowi wspólnot lokalnych sprzyjają działania służące wzmacnianiu ich zasobów, takich jak struktura społeczna oraz jakość relacji społecznych.
To co jest szczególnie ważne, to fakt, aby przy okazji różnych działań społecznych na rzecz wspólnoty, młodzi ludzie uczyli rozwijania się lokalnych partnerstw. Oznacza to poszukiwanie istniejących sieci powiązań między samorządem terytorialnym, organizacjami pozarządowymi, lokalnymi przedsiębiorcami, parafiami oraz lokalnymi działaczami.
Sieci społeczne opierają się zarówno na kontaktach między ich członkami, jak również na zasadzie wzajemności. Najlepiej funkcjonują społeczności, w których poszczególne osoby podejmują działania na rzecz innych, kierując się regułą wzajemności ogólnej. Przekłada się to na sytuacje, w których ich działania nie są motywowane chęcią uzyskania szybkiej „rekompensaty” ze strony konkretnej osoby, ale przekonaniem, że w przyszłości ktoś inny udzieli im pomocy.
Mieszkańcy wspólnoty, w której dobrze się mieszka mają poczucie, że w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa odpowiednia instytucja lub któryś ze współmieszkańców udzieli im pomocy. Dlatego ważne, jest, by społeczność lokalna była dobrze zintegrowana, wiedziała jak zadbać o swoje bezpieczeństwo. Istotnym tego elementem jest gotowość wzięcia na siebie odpowiedzialności za sytuację i pomoc osobie potrzebującej.
Główna rola należy do zaangażowanych obywateli, którzy zakładając m.in. organizacje stowarzyszenia, fundacje, kluby, podejmują różnorodne inicjatywy na rzecz całej społeczności lokalnej. W takich sprzyjających warunkach przedstawiciele władz lokalnych powinni podejmować z nimi dialog i być otwartym na ich pomysły, gdyż umocni to wśród mieszkańców poczucie odpowiedzialności za wspólnotę oraz będzie sprzyjało rozwojowi ich kreatywności i podejmowaniu przez nich coraz to nowych inicjatyw.
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Młodzieżowy na lata 2022- 2033.
